door Liesbet Geijlvoet
‘And the times they are a-changing’, zong Bob Dylan in 1964. De jaren van snelle veranderingen en democratisering van samenlevingen. Het jaar dat Martin Luther King door Time tot man van het jaar wordt verkozen en Nelson Mandela levenslang krijgt op Robbeneiland.
Jaren van grote veranderingen, en hoop op een nieuw tijdperk van vrede. Luchtfietsers? Dromers? Vreedzame revolutie? Terreur? Verschuiving in het politieke veld?
Met recht dat Bob Dylan in dat jaar zong:
‘For the loser now
Will be later to win
For the times they are a-changing’.
2019, in ons kleine polderlandje. Nu zeggen we ook: de tijden veranderen of moeten veranderen. En ieder heeft dan een eigen wens of doel wat er veranderen moet. Alsof we de grote bewegingen van de 20eeeuw alweer vergeten zijn. Of toch niet? Zijn we nog steeds bezig met deze onderwerpen?
‘Tiden hawwe tiden’, zegt prediker in zijn beschouwing over de wereld. Van een afstand lijkt het gekrakeel van de wereld een eeuwig doordraaiend komen en gaan, opkomen en teloorgang. Als je er middenin zit, dan is het beangstigend en verwarrend. Hoe liggen de verhoudingen in de wereld? Welke kant gaan we uit?
‘The order is
Rapidly fadin’.
And the first one now
Will later be last
For the times they are a-changin’.
Vaak zijn voorvechters van verandering mensen die zich geïnspireerd wisten door de dromen uit de Bijbel. Hoe vreemd het ook mag lijken: deze dromen van verandering en de onderste steen boven, zijn ook de dromen van kerken en gelovers. Vaak zijn het de kerken die politiek vooraan staan. Of niet?
Als het erop aankomt, staan kerken opeens pal voor wat zij voor menswaardig houden. Want geloven betekent bereid zijn jezelf te veranderen en je om te keren naar een nieuwe manier van leven en denken.
Door het voorbeeld van Jezus’ leven. Zijn gedachten over zorg om de armen en mensen zonder stem. Over einde aan de tranen van mensen die verslagen bij de pakken neerzitten. Jezus die oproept om een droom van een nieuwe wereld vast te houden.
‘Niet een revolutionair, die Jezus? Een man die een nieuwe lifestyle voorleeft.’ Zouden we dat nu zo zeggen?
Pasen gaat misschien vooral over verandering, transformatie. Over verandering van mensen hun houding over macht en over dienstbaar zijn aan de gemeenschap en de ander.
Maar ook over verandering van jezelf en je leven. ‘Denk aan het milieu’, zou Jezus in onze tijd vast zeggen. ‘Denk over jouw houding naar de mens in jouw omgeving die het moeilijk heeft. Zorg nodig heeft, handen aan het bed’. Zo stel ik me dat wel eens voor: Jezus in onze tijd. Jezus, levend vanuit de diepere lagen van betekenis in onze wereld.
Wat zijn die diepere lagen van betekenis in onze wereld. Of, wat overstijgt onze dagelijkse beslommeringen?
Pasen gaat over wat ons draagt door alle tijden heen. Of wat ons zou mogen blijven verontrusten in de samenleving. Het is wat kerken toch ook een profetische stem maakt in de wereld. Is dat dan God? Is het de oproep tot compassie voor de ander en liefde tussen mensen? Is het omkijken naar degene naast je, ook al ben je misschien geen vrienden?
Wat weerhield jou of die andere mens tot nu om ten volle mee te doen met mensen en de wereld?
Kom overeind, want de wereld wacht op jou! Want het kan anders, weet je het niet?
Er komen anderen tijden. Het is al in aantocht, maar heeft alleen nog jouw handen erbij nodig.
De weg van Jezus, zo leert ons het verhaal in de Bijbel, is een weg van transformatie van de mensen. Deze Jezus, een eenvoudige timmermanszoon, die een nieuw inzicht en nieuwe hoop voor de wereld wil uitdragen.
Een manier van leven en denken die door veel mensen als aanstootgevend werd ervaren. Omdat het soms makkelijker is om je door je angst te laten regeren. Om je hachje, om je bezit, om je zogenaamde vrijheid en bevoorrechte leven. Of om het weinige veilig te stellen wat je hebt, omdat je de hoop op beter al niet meer durft te koesteren. Ook dat kennen wij in onze tijd.
Soms proberen we uit alle macht verandering tegen te houden.
Pasen spreekt over een verandering, lang geleden, die doorwerkt tot in onze tijd. De stem die spreekt over liefde, vriendschap, dat wat leven beschermt en de kleinen in onze samenleving, mensen zonder stem. Over nieuwe kansen om in het reine te komen met jezelf, de medemens en de wereld.
Omdat er iets is wat de tijden overstijgt. Noem het God, noem het ‘leven’. Noem het gerechtigheid, vrijheid, ‘Mienskip’. Maar het is een diepere waarheid en waardigheid waar je als mens te allen tijde aanspraak op mag maken.
Pasen, opstaan uit de dood, leven voor altijd: kerken praten vaak in termen die de wereld om ons heen niet meer verstaat. Maar de diepere waarheid, die we toch willen doorvertellen, komt hierop neer.
Times they are a-changing. Tot dat deze werkelijkheid van God in alles en ieder in de wereld een plek heeft gekregen. Een droom ….?