Door Gerard Knol
Wat was er nu zo bijzonder aan Jezus van Nazareth dat ‘zij’ hem Christus hebben genoemd, de Gezalfde van God?
De kerk heeft Jezus ‘ingevuld’ als Zoon van God, zelfs de enige Zoon van God. Hij was (en is) het zuivere imago, de pure icoon van God. Daarin is de verwarring geslopen dat ‘wij’ hem niet meer konden zien als mens. Hij was vooral goddelijk.
Vrijzinnigheid heeft ons vervolgens weer geholpen om hem vooral toch EERST als mens te zien. Vervolgens konden wij dan weer minder goed met zijn goddelijkheid uit de voeten.
Je ziet dat het een soort pendelbeweging tussen twee polen is, die de theologie sterk bepaalt. Maar het maakt voor mij onvoldoende duidelijk waarom Jezus belangrijk was/is.
Wat maakte (en maakt) hem nu zo bijzonder?
Als ik aan Jezus denk, komt onmiddellijk boven dat hij een buitengewoon sterk innerlijk beeld voor mij is. Een innerlijk voor-beeld van wat ik zelf ten diepste ben en ooit hoop te zijn. Zoon van God. Niet als positie op de ladder van belangrijkheid. Het is die radicale geaardheid (trouw aan de aarde, trouw aan mensen, trouw aan zichzelf) vanuit een hemelse inspiratie (God). Hij offerde de verbinding met het ene niet op ten koste van het andere. Hij oefende zich in het leven zonder bedenkelijke compromissen.
Wij hebben een veel te braaf beeld van Jezus (gemaakt). Hij is de hoeder, belichaming van onze (christelijke) normen en waarden geworden.
Wij kunnen vaak niet zo goed meer zien dat hij grenzen overschreed en daarmee de veiligheid (op basis van een bekrompen horizon) van mensen ter discussie stelde. Hij bracht de orde in gevaar (om dezelfde reden is Socrates veroordeeld tot de gifbeker). Wij hebben vaak behoefte aan rust, aan bevestiging, terwijl Jezus onrust stichtte en mensen de spiegel voorhield.
Dat innerlijke voor-beeld van wie je ZELF bent, geeft een overstijgend perspectief dat zowel rust en kracht geeft (een innerlijk kompas), als onrust en onzekerheid geeft, omdat je weg moet uit je comfort, uit het bekende.
Vertrouwen op God gaat hand in hand met uittocht uit het vertrouwde, bekende, geaccepteerde (dat mensen op hun plek houdt en de wereld laat zoals zij is).